در باب ضرورت آموزش همگانی داستان های شاهنامه
تاریخ انتشار: ۱۹ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۸۱۰۸۵
عصر ایران؛ یادداشت میهمان؛ جواد رنجبر درخشیلر (شاهنامه پژوه) - ضرورت آموزش و ترویج شاهنامه را تقریبا همه ی ایرانیان فرهیخته می دانند. مشکل یا مساله زمانی هویدا می شود که بخواهیم آموزش شاهنامه را آغاز کنیم. از کجا شروع کنیم؟ چگونه آموزش دهیم؟ چه کتابی را درس بدهیم و …
در سال های گذشته در کنار آموزش شاهنامه به روش های مختلف، به ایده های جدید و روش های نو آموزشی هم اندیشیده ام.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در آموزش شاهنامه به نظم، از روی کتاب می خوانیم و درباره معنا و مفهوم واژه ها و بیت ها صحبت می کنیم. این کار اگر روزانه به مدت نیم ساعت انجام شود حدود پنج سال طول می کشد تا کل شاهنامه و معنا خوانده شود. در این روش هم از چاپ معتبر شاهنامه و هم از مقاله ها و کتاب های تحقیقی شاهنامه پژوهان استفاده می کنیم. اما آموزش شاهنامه به نظم همگانی نمی شود؛ با اینکه شاهنامه خوانی آیین ایرانیان است و آموزش اساس و رکن آن.
نخستین دلیل همگانی نشدن آموزش شاهنامه بهانه همیشگی وقت نداشتن است. ظاهرا برخی افراد برای همه چیز وقت دارند جز برای فرهنگ. شاهنامه هم از این بی فرهنگی یا دوری فرهنگی استثنا نیست. این خود مساله ای است که باید درباره ی آن پژوهش هایی جدی کرد. فرهنگ کی به امری مهم و روزمره در زندگی انسان ها تبدیل می شود و یا کی فرهنگ از زندگی انسان ها حذف می شود؟
دلیل دوم همگانی نشدن آموزش شاهنامه این است که برخی افراد با شعر ارتباط خوبی برقرار نمی کنند. شعر را دوست دارند، اما غرق شدن در اقیانوسی شاعرانه چون شاهنامه فردوسی برایشان قابل تصور نیست و شاید با دانش تخصصی و زندگی روزمره شان هم در تضاد باشد.
سوم اینکه گاه برای فهم درست بیت یا مصراعی از شاهنامه باید چندین دقیقه و گاه ساعت بحث های تخصصی را مطرح کرد. بحث های تخصصی به ویژه در دستور زبان و زبان شناسی تاریخی و اسطوره شناسی برای شنونده ای که در آن حوزه کار نمی کند، سخت ملال آور می شود. فهم شعر شاهنامه بدون توجه به جنبه های تخصصی ممکن نیست اما می توان داستان ها را بی این مبانی فهمید.
چهارمین دلیل که شاید مهم ترین دلیل باشد این است که از کلاسهای شاهنامه مطلقا هیچ گونه حمایت نمی شود. نه ارشاد و نه صدا و سیما، احتمالا درکی از اهمیت موضوع و یا علاقه ای به شاهنامه ندارند. دلیل های زیادی در تحلیل این معضل بزرگ می توان آورد و خود موضوع پژوهشی مفصل خواهد بود. اینکه حماسه ملی ما در رسانه به اصطلاح ملی ما هیچ جایی ندارد، شاید از عجایب است.
پس از چند ماه بررسی و مطالعه، به ویژه درباره ی آموزش متون مشابه در غرب، و در نظر گرفتن عوامل چهارگانه بالا طرحی به نام آموزش داستانهای شاهنامه را نوشتم.
در این طرح و در کلاس های مربوط به آن با عنوان: «آموزش داستان های شاهنامه» از دیباچه شاهنامه صرف نظر می کنیم و از نخستین داستان آن یعنی کیومرث درس را آغاز می کنیم.
در این کلاسها پنج بخش علمی وجود دارد:
نخست تعریف داستان به صورت ساده، اما با دقت علمی که پس از آن شنونده با آن داستان به طور کامل و درست آشنا شود.
دوم: خواندن چند بیت مهم از داستان، تا فضای شاعرانه شاهنامه حفظ شود و در واقع این چند بیت چاشنی داستان شود.
سوم طرح مهم ترین مفاهیم داستان. مثلا مفهوم داد یا خرد در این داستان به چه صورت مطرح شده است؟
چهارم شخصیت ها، ریشه های اسطوره ای یا تاریخی آنها و نقش و کارکرد و حضورشان در متون مشابه. می دانیم که شخصیت های شاهنامه اهمیتی زیاد دارند و درباره ی برخی از آنها ساعت ها می توان گفتگو کرد و از راه این گفتگو به عمق فرهنگ ایرانشهری دست یافت.
بخش چهارم معنای فرهنگی و اجتماعی داستان هاست و اینکه بدانیم این داستان در چه بستر تاریخی و فرهنگی ساخته شده و در چه مقاطعی متحول شده است. پنجم گفتگو درباره بدفهمی های داستان های شاهنامه است و این همانی های غلط و یا مبنا قرار دادن نظریه های نامربوط یا دخالت دادن مشابه ها. این کلاس برای چهار گروه مناسب است: نخست دوستانی که می خواهند با داستان های شاهنامه به دقت علمی، اما به نثر، آشنا بشوند؛
دوم استادان و محققان و دانشجویانی که می خواهند از داستان ها و مفاهیم شاهنامه در تحقیقات علمی، نوشتن مقاله یا پایان نامه، استفاده کنند؛
سوم معلمان و مدرسان شاهنامه که لازم است اطلاعاتی دقیق از مبانی و مفاهیم شاهنامه داشته باشند؛
چهارم هنرمندان و نویسندگان متون ادبی و هنری که لازم است با شاهنامه به دقت علمی آشنا باشند. شاید گفته شود در کنار خود شاهنامه هزاران کتاب به نثر درباره داستان های آن وجود دارد، چه نیازی به این کلاس؟ در بین هزاران کتاب به نثر درباره ی داستان های شاهنامه به ندرت کتابی پیدا می شود که نویسنده به دقت علمی و پس از خواندن و فهمیدن کل شاهنامه نوشته باشد. برخی از این کتاب ها بازی با شاهنامه و یا دست کم استفاده از شاهنامه برای بیان مقاصد دیگری است و شاهنامه شناسی به حساب نمی آید. در کلاس های آموزش داستان های شاهنامه اساس خود شاهنامه و تحقیقات شاهنامه شناسی اصیل است. و در کلاس آموزش داستان های شاهنامه بیش از اینکه از نظم شاهکار شاهنامه بهره ببریم از داستان پردازی، روایت، معانی و مفاهیم شاهنامه استفاده خواهیم کرد و لذت خواهیم برد. کانال عصر ایران در تلگرام
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: شاهنامه داستان های شاهنامه آموزش داستان های شاهنامه آموزش شاهنامه آموزش داستان داستان ها درباره ی دقت علمی ی داستان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۸۱۰۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شهرداری همدان در جذب شهروندان به ورزش خلاقانه عمل کند
سعید پناه‌آبادی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به لزوم گسترش زیرساخت‌های ورزشی در سطح همدان اظهار کرد: یکی از وظایف قانونی شهرداری‌ها در امر نشاط اجتماعی گسترش ورزش با ایجاد زیرساخت‌های ورزشی در سطح شهر است.
وی افزود: شهروندان بیشترین حضور را در بوستان‌ها دارند و باید لوازم ورزشی، چمن مصنوعی و ابزار نوین ورزشی توسط شهرداری در آنها نصب و ایجاد شوند.
رئیس ورزش‌های همگانی شهرستان همدان با بیان اینکه شهرداری همدان باید گام‌های بلندی در این زمینه بردارد، گفت: خوشبختانه در چند سال اخیر چمن‌های مصنوعی خوبی در بوستان‌های همدان ایجاد شده است.
پناه‌آبادی خاطرنشان کرد: ما نیاز به اقدامات خلاقانه برای جذب شهروندان به ورزش داریم در بوستان‌های بسیاری از شهرهای کشور با رنگ‌آمیزی و نورپردازی مناسب فضاهای ورزشی خوبی ایجاد شده که شهرداری همدان باید در این زمینه الگوبرداری کند.
وی با بیان اینکه ورزش مهمترین شاخصه در بحث نشاط اجتماعی است، بیان کرد: شهرداری‌ها بازوی توانمند هیئت‌های ورزش همگانی هستند و ما انتظار زیادی از شهرداری همدان در بحث گسترش ورزش داریم.
رئیس هیئت ورزش‌های همگانی شهرستان همدان عنوان کرد: نیاز است در بلوار ارم، تپه عباس آباد، گنجنامه و بوستان‌های شهر گذر سلامت و تندرستی برای شهروندان همدان ایجاد شود.
وی با بیان اینکه بلوار ارم همدان بیشترین جاذبه را برای مردم همدان دارد، بیان کرد: چند هزار نفر از مردم اکثر روزهای هفته و به ویژه تعطیلات آخر هفته در بلوار ارم پیاده‌روی پیدا می‌کنند باید یک جاذبه ورزشی در این منطقه با رنگ‌آمیزی جذاب شهرداری همدان برای جذب شهروندان به ورزش ایجاد کند.
وی افزود: نورپردازی با جذابیت بالا، ایجاد گذر سلامت و تندرستی با نصب ابزارهای نوین ورزشی، ایستگاه دوچرخه‌سواری و برگزاری جشنواره‌های ورزشی می‌تواند به جذب خانواده‌های همدانی به ورزش کمک کند.
وی با بیان اینکه شهرداری همدان باید در تمام سطح شهر زیرساخت‌های ورزشی ارزان و در دسترس ایجاد کند، گفت: محله‌محور کردن ورزش نیز یکی از نکات مهم برای سلامتی جسمی و روحی شهروندان است.
رئیس هیئت ورزش‌های همگانی شهرستان همدان عنوان: این آمادگی را داریم که در توسعه و رشد ورزش در تمام زمینه‌ها با شهرداری همدان همفکری و همکاری کنیم.
پناه‌آبادی با بیان اینکه هدف ما جذب بیش از ۵۰ درصد خانواده‌های همدانی به ورزش است، بیان کرد: امروز همدان در کشور یکی از استان‌های صاحب نام در ورزش‌های همگانی است.
رئیس هیئت ورزش‌های همگانی شهرستان همدان افزود: تمام ایستگاه‌های ورزش صبحگاهی ما از بالاترین نقطه تا پایین‌ترین نقطه همدان فعال بوده و همه روزه بانوان و آقایان ورزش می‌کنند که در کشور کم‌نظیر است.
پناه‌آبادی با بیان اینکه تمام دستگاه‌ها در بحث توسعه ورزش همگانی وظیفه دارند، بیان کرد: از فرماندار همدان می‌خواهیم با نوشتن یک اساسنامه از جزیره‌ای عمل کردن دستگاه‌های مختلف در بحث ورزش همگانی جلوگیری کنند.
وی عنوان کرد: باید ورزش همگانی با محوریت هیئت ورزش‌های همگانی انجام شود و هر اداره و دستگاهی برای خود همایش‌های مختلف پیاده‌روی و ورزشی برگزار نکند.
رئیس هیئت ورزش‌های همگانی شهرستان همدان در پایان افزود: نگاه و دیدگاه هادی سبزواری ریاست استان در توسعه و رشد ورزش همگانی در بیش از یک دهه اخیر بسیار تأثیرگذار بوده است.
کد خبر 6092629
جاده کندوان یک طرفه شد